İLKÖĞRETİM OKULLARI ÖĞRETMEN VE YÖNETİCİLERİNİN ÖFKE KAYNAKLARI, ÖFKELERİNİ İFADE ETME BİÇİMLERİ VE ÖFKE YÖNETİMİ STRATEJİLERİNE İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

Nihan Demirkasımoğlu
Ankara Üniversitesi

Özet

Bu araştırmada ilköğretim okullarında görev yapan öğretmen ve yöneticilerin öfke kaynaklarına ilişkin görüşlerinin, öfkelerini ifade etme biçimlerinin ve öfke yönetimi stratejilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla araştırmacı tarafından geliştirilen anket, dört bölümden oluşmuştur. Anket formunun giriş bölümünde araştırmanın amacı ve aracın doldurulması ile ilgili bir bilgi notu yer almıştır. Anketin birinci bölümünde, katılımcılar ile ilgili kişisel bilgilere yönelik sorulara; ikinci bölümünde, öğretmen ve yöneticilerin öfke kaynaklarına ilişkin görüşlerine; üçüncü bölümünde, öfkelerini ifade etme biçimlerine ilişkin görüşlerine; dördüncü bölümünde ise öfkelerini yönetmede kullandıkları stratejilere ilişkin görüşlerinin saptanmasına yönelik ifadelere yer verilmiştir. 46 maddeden oluşan anket, Ankara Büyükşehir Belediyesi sınırları içerisinde görev yapan 356 yönetici ve 381 sınıf öğretmenine uygulanmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, öğretmen ve yöneticilerin öfke kaynaklarına ilişkin görüşleri boyutunda görev ve kıdem değişkeni bakımından bir farklılık bulunmamıştır. Öfke kaynakları bakımından cinsiyet değişkenine göre yöneticilerde fark olmadığı, kadın öğretmenlerin erkek öğretmenlere göre okul ve okul çevresindeki öfke kaynakları karşısında daha sık öfke duydukları belirlenmiştir. Öğretmen ve yöneticilerin öfkelerini ifade etmeleri boyutunda, öğretmen ve yöneticilerin öfkelerini ifade ederken benzer ifadeler kullandıkları, öğretmenlerin yöneticilere göre, kadın yöneticilerin de erkek yöneticilere göre öfkelerini daha sık ifade ettikleri belirlenmiştir. Son boyut olan öğretmen ve yöneticilerin öfkelerini yönetmede kullandıkları stratejiler bakımından görev ve cinsiyete göre anlamlı bir fark bulunmazken, kıdemin her iki grup için de önemli bir değişken olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Öfke, Öfke kaynakları, Öfkeyi ifade etme, Öfke yönetimi stratejileri