ÖĞRETMEN ADAYLARI VE ÖĞRETMENLERİN DEMOKRATİK DEĞERLERİ

Dr. Murat Taşdan
Kafkas Üniversitesi
Uğur Akın
Ankara Üniversitesi

Özet

Sınıf ortamında demokratik değerleri benimsetmeleri beklenen öğretmenlerin, öncelikle kendilerinin bu değerleri benimsemeleri ve uygulamalarına yansıtmaları gerekmektedir. Öğretmenlerin hizmet öncesi eğitimlerinden başlayarak demokratik değerlere sahip olma durumlarının incelenmesinin var olan durumu anlamak açısından yararlı olacağı düşünülmektedir. Yapılan taramalarda Türkiye’deki öğretmen adaylarının ve öğretmenlerin demokratik değerlere sahip olma düzeylerinin karşılaştırıldığı araştırmaların sınırlı olduğu görülmüştür. Bu eksiklikten hareketle bu araştırmanın temel amacı öğretmen adayları ve öğretmenlerin demokratik değerlerine yönelik kendi algılarının çeşitli değişkenler açısından farklılaşma durumunu incelenmiştir. Betimsel tarama modelinde desenlenen bu araştırmada nicel veri toplama teknikleri kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunda Gazi, Karadeniz Teknik ve Kafkas Üniversitelerinden 240 öğretmen adayı ve Ankara, Kars ve Trabzon’dan 143 öğretmen bulunmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Selvi (2006)’nin geliştirdiği ”Demokratik Değerler Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde frekans, yüzde, ortalama, standart sapma, parametrik (ANOVA ve ilişkisiz ölçümler için t-testi) ve parametrik olmayan (Mann Whitney U Testi) fark testleri kullanılmıştır. Araştırma sonuçları öğretmen adaylarının eğitim hakkı ve dayanışma boyutlarında demokratik değerlere ilişkin algılarının öğretmenlerden daha yüksek olduğunu, Özgürlük boyutunda ise öğretmenlerin demokratik değerlere ilişkin algılarının aday öğretmenlerden daha yüksek olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen, Öğretmen adayı, Demokratik değer